Noktalama İşaretleri

Şimdi aşağıdaki konuyu detaylıca okuyalım...

1. Nokta (.)

* Cümle sonlarına konur.

Örnek: Öğretmenimiz bize yeni konular anlattı. 

 * Kısaltmaların sonuna konur.                                                           

Örnek : Dr. (doktor)     

 * Saat ve dakika belirten sayılar arasına konur.

Örnek: Sınav 08:30’da başlayacak.    

* Tarihlerin yazılışında gün, ay, yıl belirten sayılar arasına nokta konur.

Örnek: Okulumuz 17.09.2007’de açıldı. 

* Sıra bildiren sayıların sonuna konur.

Örnek : 5. sınıf (beşinci sınıf)       

* Nokta, matematikte çarpma işareti olarak da kullanılır.
Örnek : 7X5 = 7.5       

2. Virgül (,)

* Cümlede art arda sıralanan eş görevli sözcük ve sözcük öbekleri arasına virgül konur.

Örnek: Pazardan erik, kiraz, çilek ve kavun aldık.

* Sıralı cümlelerin arasına virgül konur.

Örnek: İstediğim kitabı dolaptan aldı, bana uzattı.  

 * Seslenme(hitap) sözlerinden sonra virgül konur.

Örnek: Sevgili Teyzeciğim,      

* Uzun cümlelerde, özneden sonra virgül kullanılır.

Örnek: Burak, bu yıl çok farklı bir çocuk oldu. 

* Tırnak işareti içinde olmayan aktarma cümlelerinden sonra virgül konur.

Örnek: Benim güzel çiçeğim, dedi.

3. Soru İşareti (?) 

SORU anlamı taşıyan CÜMLE ve sözcüklerin sonuna SORU işareti konur.

Örnek : AYŞE OKULA GİTTİ Mİ ?

4. Ünlem İşareti ( ! )

* Acı, sevinç, üzüntü, korku, heyecan, şaşkınlık gibi duyguları belirten sözcük ve cümlelerden sonra ünlem işareti konur.

 Örnek :Yaşasın!

*Çabuk buraya gel!

5. İki Nokta ( : )

* Bir sözcük ya da cümleden sonra örnekler sıralanacak, açıklamalar yapılacaksa bu sözcük ve cümlelerin sonuna iki nokta konur.

Örnek :Bir yılda dört mevsim vardır: sonbahar, kış, ilkbahar, yaz

Ad: Canlı ve cansız varlıkları karşılayan sözcüklere ad denir.

                

*** Yazıda konuşmaların başlayacağını gösteren sözcükten sonra da iki nokta konur.

Örnek : Can, gülümseyerek dedi ki:

                        - Günaydın, nasılsın ?

                        Güneş. Can’a dönüp:

               - Teşekkür ederim Can, dedi.

*** İki Nokta, matematikte ……BÖLME…… işareti olarak ta kullanılır.

6. Üç Nokta ( … )

* Sözün ………………………. belirten cümlelerin sonuna üç nokta konur.

 Örnek :Güneş’i görünce öyle mutlu oldu ki… 

* Karşılıklı konuşmalarda, söylenmeyen ya da söylenmek istenmeyen sözlerin yerine üç nokta konur.

Örnek :                                     

-      Adın ne?                                

-      …                                          

-      Neden konuşmuyorsun?                

-     ...

* Birtakım örnekler yazıldıktan sonra, benzerlerinin bulunduğunu anlatmak için “ve benzerleri” anlamında kullanılır.

   Örnek : Şu sözcükler sesteştir : kır, yüz, çay…

* Bir metinden yapılan alıntılarda, atlanan bölümlerin yerine üç nokta konur.

Örnek :

“…

Adam konuşmasına devam etti:

- Bu böyle sürüp gidemez. Bu soruna bir çözüm bulmalıyız.”

7. Kesme işareti ( ‘ )

* Özel adlara eklenen çekim eklerini ayırmak için kesme işareti kullanılır.

Örnek :Ahmet’in dedesi Antalya’ya gidecekmiş.

                    

** Kısaltmalara ve sayılara getirilen ekleri ayırmak için kesme işareti kullanılır.

Örnek :    * Saat 17.50’de dersimiz bitiyor.        

** Bir harf ya da eke getirlen ekler, kesme işareti ile ayrılır.

Örnek: Alfabemizdeki harfleri a’dan z’ye sayabilirim

8.Tırnak işareti ( “ ” )

* Başka bir kişiden ya da yazıdan alınan sözler tırnak işareti içinde yazılır.

Örnek : Adam “Bir gün beni anlayacaksın.” dedi.  

                             

                                                     

* Yazıda geçen, kitap, dergi, şiir adları tırnak işareti içinde yazılır.  Örnek : Orhan Veli Kanık’ın “Dalgacı Mahmut” şiirini okudunuz mu? 

   

* Cümlede özellikle belirtilmek istenen sözler, tırnak işareti içinde yazılır. 

Örnek : Bir insanın en büyük ihtiyacı “sevgi”dir. 

9. Kısa Çizgi ( - )

**Satıra sığmayan sözcükler, devamı olduğunu belirtmek için kısa çizgiyle ayrılır.

Örnek :

 ** Sözcükleri hecelerine ayırırken, heceler arasına kısa çizgi konur.

Örnek : öğrencilerim     öğ-ren-ci-le-rim 

*** Bir başlangıcı ve sonu belirten sayılar arasına kısa çizgi konur.

Örnek: I. Dünya savaşı 1014-1918 yılları arasında olmuştur. 

*** Birbirleriyle ilişkili devlet, ulus, kurum, yer, bölüm adları arasına kısa çizgi konur.

Örnek: Ankara - Eskişehir arası iki saat sürüyor. * Türk – Yunan dostluğuna önem veriyorlar. 

Resimlerle Öğrenmek İçin İleri Tıklayın..

                                      <--- GERİ                         İLERİ --->